Iğdır ilinde sanayi alanında hizmet veren 1 adet Organize Sanayi Bölgesi (OSB) ve 1 adet Sanayi Sitesi (SS) mevcuttur. Ayrıca sanayi bölgesi niteliğinde Iğdır Üniversitesi tarafından 2023 yılında Serhat Teknoloji Geliştirme Bölgesi kurulmuştur.
Iğdır ilinde imalat sanayi sektörü 2010’lu yıllardan beri hızla gelişmektedir. Bu sektördeki gelişimin ana dinamiklerinden birisi Organize Sanayi Bölgesi (OSB)’dir. Iğdır OSB, Türkiye'nin doğu sınırında stratejik bir konumda yer almakta olup yatırımcılar için cazip bir merkez haline gelmiştir. T.C. Iğdır Valiliği himayelerinde T.C. Serhat Kalkınma Ajansı (SERKA) desteği ve paydaşların müşterek çalışmaları neticesinde OSB’de içme ve kullanma suyu deposu, kanalizasyon, güvenlik duvarı, güvenlik kamerası gibi olanaklar sağlanmıştır. 2015-2017 yılları arasında BOTAŞ tarafından Iğdır OSB’ye doğalgaz dış hattı çekilmiştir. Doğalgaz iç hattı SERKA’nın desteği ile 2022 yılı itibarıyla tamamlanmıştır. OSB’nin temel altyapı ihtiyaçları büyük ölçüde giderilmiş, yatırıma uygun koşullar sağlanmıştır.
Mevcut 200 hektarlık alanda bulunan ve 2024 yılı Aralık ayı itibarıyla 94 parselin 65’inin tahsis edilmiş olması OSB’nin genişletilmesi ihtiyacını doğurmaktadır. Bu genişleme, yatırımcı taleplerinin karşılanması ve bölgenin ekonomik kalkınmasının sürdürülebilir bir şekilde desteklenmesi açısından kritik önem taşımaktadır. Bu amaçla, OSB'nin bitişiğindeki 233 hektarlık mera arazisinin OSB ye ilave edilmesi planlanmaktadır. Bu arazinin OSB'ye kazandırılmasıyla, sanayi üretim alanlarının genişletilmesi ve yatırımcıların ihtiyaç duyduğu altyapının sağlanması hedeflenmektedir. Ayrıca, OSB'nin genişletilmesiyle birlikte bölge ekonomisine katkıda bulunarak yeni istihdam fırsatları yaratılacak ve Iğdır ilinin stratejik konumundan yararlanarak uluslararası ticarette daha aktif bir rol üstlenmesine katkı sağlanacaktır.
Kars-Iğdır-Aralık-Dilucu Yüksek Standartlı Demiryolu Hattı Projesi[1] kapsamında Iğdır OSB’de bir yükleme-boşaltma istasyonunun kurulacak olması önemli bir avantajı beraberinde getirmektedir. Bu çerçevede ildeki yatırımların daha da ivme kazanması öngörülmektedir.
Iğdır’ın uygun iklim koşulları ve toprak yapısı sayesinde tarıma dayalı sanayi gelişmekle birlikte yıllar içerisinde sektörel çeşitlilik de artmaktadır. Iğdır ilinde OSB ve SS yanı sıra il merkezi ve diğer yerleşim yerlerinde muhtelif sektörlerde üretime yönelik faaliyetler yürütülmektedir. Tablo 1’de iş yeri ve istihdam sayılarına göre Iğdır ilindeki sanayi işletmelerinin sektörel dağılımı verilmiştir.
Tablo 1. Iğdır ilinde Sanayi İşletmelerinin Sektörel Dağılımı, 2023
S.N. |
Alt Sektörler |
Iğdır |
|
İş yeri |
Sigortalı |
||
1 |
Gıda Ürünleri İmalatı |
72 |
543 |
2 |
İçecek İmalatı |
1 |
2 |
3 |
Tekstil Ürünleri İmalatı |
2 |
3 |
4 |
Giyim Eşyaları İmalatı |
12 |
473 |
5 |
Deri ve İlgili Ürünler İmalatı |
1 |
44 |
6 |
Kağıt ve Kağıt Ürünleri İmalatı |
1 |
21 |
7 |
Kimyasal Ürünleri İmalatı |
6 |
75 |
8 |
Kauçuk ve Plastik Ürünler İmalatı |
14 |
36 |
9 |
Metalik Olmayan Ürünler İmalatı |
24 |
222 |
10 |
Ana Metal Sanayi |
3 |
23 |
11 |
Fabrikasyon Metal Ürünleri (Makine Teçhizat Hariç) |
20 |
110 |
12 |
Elektrikli Techizat İmalatı |
3 |
5 |
13 |
Makine ve Ekipman İmalatı |
6 |
50 |
14 |
Motorlu Kara Taşıtı ve Römork İmalatı |
0 |
0 |
15 |
Mobilya İmalatı |
18 |
120 |
16 |
Diğer İmalatlar |
7 |
27 |
Toplam |
190 |
1.754 |
Kaynak: SGK, (Erişim Tarihi: 20.02.2025)
Tablo 1’e göre Iğdır ilinde gıda ürünleri imalatı ve giyim eşyaları imalatı öne çıkmaktadır. Ardından metalik olmayan ürünler imalatı, fabrikasyon metal ürünleri imalatı, kauçuk ve plastik ürünleri imalatı, kimyasal ürünler imalatı gelmektedir. Iğdır ilinde gıda imalatı sektöründe süt ve süt ürünleri, ekmek ve unlu mamul üren firmalar faaliyet göstermektedir. Bu sektörde ayrıca kayısı, patlıcan, dut, domates gibi meyve ve sebzelerden reçel, pekmez, konserve ve salça üretimi yapan firma ve kooperatifler bulunmaktadır. İmalat sanayi sektöründe ilde öne çıkan diğer alt sektör ve ürünlere yönelik faaliyet alanları şöyledir. Rafine tuz ürünleri, çöp konteyneri ve galvaniz kaplama, yapı kimyasalları, asansör parça ve aksamları, yalıtım malzemeleri, demir ve ahşap doğrama (kapı, pencere vb), plastik ürünleri olarak boru, bims, polieliten ve granül üreten firmalar bulunmaktadır.
Bu proje 2022 yılında T.C. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı tarafından yatırım programına alınmış ve projenin 2024 yılında ihalesi yapılmıştır.